7 მარტს აზერბაიჯანის მილი-მეჯლისში გამოსვლისას მიხეილ სააკაშვილის განცხადებამ, რომ საქართველო აზერბაიჯანთან ერთად იბრძოლებს ევრო 2020-ის მასპინძლობისთვის, დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია. ორი კავკასიური ქვეყნის ხელისუფლება ბევრ საერთო პროექტს ახორციელებს და ამ კონტექსტშია შეთანხმებული ევრო-2020-ზე უეფაში ერთობლივი განაცხადის წარდგენა.
და დაიწყო განხილვა, ეს იყო პიარ-აქცია თუ რეალური მცდელობა, ვუმასპინძლოთ "ბებერი კონტინენტის" ყველაზე მასშტაბურ სპორტულ ღონისძიებას?
2020 წლის ევროპის ჩემპიონატის მასპინძელს უეფა 2014 წელს გამოაცხადებს. შეგახსენებთ, რომ ჩემპიონატის მიღების სურვილი უკვე გამოთქვეს თურქეთმა, ჰოლანდიამ და ბელგიამ, რუმინეთ-ბულგარეთმა, ჩეხეთ-სლოვაკეთმა, ბოსნია-ხორვატია-სერბეთმა და ირლანდია-შოტლანდია-უელსმა.
ასეთ სოლიდურ კომპანიაში
უეფას მოთხოვნებში კარგად არის გარკვეული თბილისის "დინამოს" უსაფრთხოების სამსახურის უფროსი გია ისიანი, რომელიც ამბობს, რომ ეს მცდელობა არც ისე არარეალურია.
- რას ფიქრობთ ახალ ინიციატივაზე?
- ამჟამად ისე ჩანს, რომ ევროპის ჩემპიონატის მასპინძლობის თითქმის არანაირი შანსი არ გაგვაჩნია. ცხადია, საამისოდ აუცილებელ წინაპირობებს ახლა ვერც საქართველო აკმაყოფილებს და ვერც აზერბაიჯანი. მაგრამ თუ იქნება სერიოზული სურვილი და დიდი ფული, შეუძლებელი ნამდვილად არაფერია.
- თქვენ ამის გჯერათ?
- რომ არ მჯეროდეს, არც ვიტყოდი. მე არ ვარ პოლიტიკოსი და დაინტერესებული მხარე, მხოლოდ მომავლის ხედვიდან გამომდინარე ვლაპარაკობ.
- სულ მცირე, საქართველოს ხუთი ელიტ-კატეგორიის სტადიონი უნდა ჰქონდეს. ამ კატეგორიას სტადიონს როგორ ანიჭებენ?
- სტადიონი უნდა იყოს მინიმუმ 30-ათასიანი, მისი 50 პროცენტი კი - გადახურული. აუცილებელია სულ მცირე 300-ადგილიანი მანქანის გასაჩერებელი ადგილი, 400-ადგილიანი ვიპ ლოჟა, პირველი კატეგორიის 800-მდე ლოჟა, თანამედროვე მოთხოვნების დამაკმაყოფილებელი პრესლოჟა, ელექტრობილეთების სისტემის დანერგვა.
რომ იცოდეთ, ეს უკანასკნელი არც ისე იოლად მოსაგვარებელი პრობლემაა, რადგან ელექტრონული ბარათების სისტემას ძვირადღირებული აპარატები და 2000-მდე კარგად მომზადებული სტიუარდი სჭირდება. აქ ვგულისხმობ მარტო ერთი სტადიონის მომსახურებაზე, ანუ კიდევ ხუთი ამდენი სტიუარდის მომზადება დაგვჭირდება.
"ლელოში" მართალი ეწერა, აუცილებელია კანონი ჩხრეკვის შესახებ. უეფა ევროპის ჩემპიონატისა და მაღალი რანგის მატჩების დროს სტადიონზე მაყურებლის გაუჩხრეკავად შესვლას კატეგორიულად კრძალავს.
- უცნაური იყო, რომ უეფა საკონონმდებლო საკითხებშიც ერევა.
- ფაქტია და მისთვის მიუღებელი თუ იქნება ესა თუ ის კანონი, ჯერ აფრთხილებს ქვეყანას და თუ არ გაითვალისწინებს, კანდიდატურას არც განიხილავს. ვფიქრობ, საკანონმდებლო მხარე მოგვარდება.
- აეროპორტების მუშაობაში რა არის შესაცვლელი?
- დღეში მინიმუმ 100 ჩარტერული რეისი უნდა განხორციელდეს. ჩვენს აეროპორტს აქვს რესურსი, თუ ორივე მხარე გაიხსნება. ამას გარდა, ბათუმის, ფოთისა და კოპიტნარის აეროპორტებიც ამოქმედებულია. მიმაჩნია, რომ მოქმედი თუ მშენებარე სასტუმროების რაოდენობიდან გამომდინარე, გუნდების, სტუმრებისა და ტურისტების დაბინავების პრობლემაც არ შეიქმნება.
საერთოდ, ერთს გეტყვით: ასეთ განცხადებებს სახელმწიფოს მეთაურები დაუფიქრებლად არ აკეთებენ. ეტყობა, ჩვენს შემთხვევაშიც კონკრეტული გათვლა და იმედები არსებობს.
ვიმეორებ, ამჟამად ევროპის ჩემპიონატის მასპინძლობის შანსი არ გაგვაჩნია, მაგრამ თუ ფული ჩაიდება და ინფრასტრუქტურა მოწესრიგდება, 5-6 წელიწადში არსებული პრობლემების მოგვარება შეუძლებელი არ იქნება.
თქვენ თუ გგონიათ, კანდიდატურის წარდგენის დროს უკრაინა ევროპის ჩემიონატის მისაღებად მზად იყო, ძალიან ცდებით. მაგრამ უზარმაზარი სამუშაო ჩაატარეს და ახლა უეფა სასიამოვნოდ არის გაოცებული.
ჩვენს შემთხვევაშიც, გააჩნია, რა ტემპებით ვიმუშავებთ. გადაწყვეტილებას 2014 წელს მიიღებენ და მანამდე უეფას უნდა ვაჩვენოთ, რომ ჩვენი განაცხადი რეალურ საფუძველს ემყარება.
- თანამედროვე სტადიონების ასაშენებლად აუცილებელი ფული ქვეყანამ სად უნდა მოიძიოს?!
- მთავარია, საქმე ადგილიდან დაიძრას. ახლა რომ მზად არ ვართ და ორ წელიწადში აბსოლუტურად შეცვლილ ინფრასტრუქტურას ვაჩვენებთ, ეს უფრო დიდი ეფექტს მოახდენს. ან უნდა გავცეთ სამთავრობო გარანტიები, რომ სტადიონებს ავაშენებთ. და თუ ევრო 2020-ის მასპინძლობის უფლება მოგვცემენ, ნაწილობრივ უეფაც დაგვაფინანსებს.
სხვათა შორის, მსგავსი ტურნირები ქვეყნისთვის უდიდესი შემოსავლის წყაროა. უკვე დაითვალეს, რომ ევროპის ჩემპიონატიდან უკრაინა და პოლონეთი მინიმუმ 37 მილიარდ ევროს მოიგებენ.
როდესაც ამხელა შემოსავლის იმედი გაქვს, ქვეყანა კრედიტსაც თამამად აიღებს, იოლადაც დაფარავს და მთლიანად, ქვეყნის ეკონომიკური მდგომარეობა გაუმჯობესდება.
ყოველდღიური სპორტული გაზეთი "ლელო"
gia isiani – fuli iqneba, Sansi gveqneba
7 marts azerbaijanis mili-mejlisSi gamosvlisas mixeil saakaSvilis gancxadebam, rom saqarTvelo azerbaijanTan erTad ibrZolebs evro 2020-is maspinZlobisTvis, didi aJiotaJi gamoiwvia. ori kavkasiuri qveynis xelisufleba bevr saerTo proeqts axorcielebs da am konteqstSia SeTanxmebuli evro-2020-ze uefaSi erToblivi ganacxadis wardgena.
da daiwyo ganxilva, es iyo piar-aqcia Tu realuri mcdeloba, vumaspinZloT beberi kontinentis yvelaze masStabur sportul RonisZiebas? 2020 wlis evropis Cempionatis maspinZels uefa 2014 wels gamoacxadebs. SegaxsenebT, rom Cempionatis miRebis survili ukve gamoTqves TurqeTma, holandiam da belgiam, rumineT-bulgareTma, CexeT-slovakeTma, bosnia-xorvatia-serbeTma da irlandia-Sotlandia-uelsma. aseT solidur kompaniaSi ra Sansi aqvT saqarTvelo-azerbaijans?
uefas moTxovnebSi kargad aris garkveuli Tbilisis “dinamos” usafrTxoebis samsaxuris ufrosi gia isiani, romelic ambobs, rom es mcdeloba arc ise ararealuria.
- ras fiqrobT axal iniciativaze?
- amJamad ise Cans, rom evropis Cempionatis maspinZlobis TiTqmis aranairi Sansi ar gagvaCnia. cxadia, saamisod aucilebel winapirobebs axla verc saqarTvelo akmayofilebs da verc azerbaijani. magram Tu iqneba seriozuli survili da didi fuli, SeuZlebeli namdvilad araferia.
- Tqven amis gjeraT?
- rom ar mjerodes, arc vityodi. me ar var politikosi da dainteresebuli mxare, mxolod momavlis xedvidan gamomdinare vlaparakob.
- sul mcire, saqarTvelos xuTi elit kategoriis stadioni unda hqondes. am kategorias stadions rogor aniWeben?
- stadioni unda iyos minimum 30-aTasiani, misi 50 procenti ki -gadaxuruli. aucilebelia sul mcire 300-adgiliani manqanis gasaCerebeli adgili, 400-adgiliani vip loJa, pirveli kategoriis 800-de loJa, Tanamedrove moTxovnebis damakmayofilebeli presloJa, eleqtrobileTebis sistemis danergva.
rom icodeT, es ukanaskneli arc ise iolad mosagvarebeli problemaa, radgan eleqtronuli baraTebis sistemas ZviradRirebuli aparatebi da 2000-de kargad momzadebuli stiuardi sWirdeba. aq vgulisxmob marto erTi stadionis momsaxurebaze, anu kidev xuTi amdeni stiuardis momzadeba dagvWirdeba.
“leloSi” marTali ewera, aucilebelia kanoni Cxrekvis Sesaxeb. uefa evropis Cempionatisa da maRali rangis matCebis dros stadionze mayureblis gauCxrekavad Sesvlas kategoriulad krZalavs.
- ucnauri iyo, rom uefa sakononmdeblo sakiTxebSic ereva.
- faqtia da misTvis miuRebeli Tu iqneba esa Tu is kanoni, jer afrTxilebs qveyanas da Tu ar gaiTvaliswinebs, kandidaturas arc ganixilavs. vfiqrob, sakanonmdeblo mxare mogvardeba.
- aeroportebis muSaobaSi ra aris Sesacvleli?
- dReSi minimum 100 Carteruli reisi unda ganxorcieldes. Cvens aeroports aqvs resursi, Tu orive mxare gaixsneba. amas garda, baTumis, foTisa da kopitnaris aeroportebic amoqmedebulia. mimaCnia, rom moqmedi Tu mSenebare sastumroebis raodenobidan gamomdinare, gundebis, stumrebisa da turistebis dabinavebis problemac ar Seiqmneba.
saerTod, erTs getyviT: aseT gancxadebebs saxelmwifos meTaurebi daufiqreblad ar akeTeben. etyoba, Cvens SemTxvevaSic konkretuli gaTvla da imedebi arsebobs. vimeoreb, amJamad evropis Cempionatis maspinZlobis Sansi ar gagvaCnia, magram Tu fuli Caideba da infrastruqtura mowesrigdeba, 5-6 weliwadSi arsebuli problemebis mogvareba SeuZlebeli ar iqneba. Tqven Tu ggoniaT, kandidaturis wardgenis dros ukraina evropis Cemionatis misaRebad mzad iyo, Zalian cdebiT. magram uzarmazari samuSao Caatares da axla uefa sasiamovnod aris gaocebuli.
Cvens SemTxvevaSic, gaaCnia, ra tempebiT vimuSavebT. gadawyvetilebas 2014 wels miiReben da manamde uefas unda vaCvenoT, rom Cveni ganacxadi realur safuZvels emyareba.
- Tanamedrove stadionebis asaSeneblad aucilebeli fuli qveyanam sad unda moiZios?!
- mTavaria, saqme adgilidan daiZras. axla rom mzad ar varT da or weliwadSi absoluturad Secvlil infrastruqturas vaCvenebT, es ufro didi efeqts moaxdens. an unda gavceT samTavrobo garantiebi, rom stadionebs avaSenebT. da Tu evro 2020-is maspinZlobis ufleba mogvcemen, nawilobriv uefac dagvafinansebs. sxvaTa Soris, msgavsi turnirebi qveynisTvis udidesi Semosavlis wyaroa. ukve daiTvales, rom evropis Cempionatidan ukraina da poloneTi minimum 37 miliard evros moigeben. rodesac amxela Semosavlis imedi gaqvs, qveyana kreditsac Tamamad aiRebs, ioladac dafaravs da mTlianad, qveynis ekonomikuri mdgomareoba gaumjobesdeba.
merab mamulaSvili
