14 მაისს, რომის სახელმწიფო უნივერსიტეტის, L'Università degli Studi Roma Tre-ს სპორტული სექციის ხელმძღვანელის, დიეგო მარიოტინის ინიციატივით, ჟურნალისტები და სტუდენტები საფეხბურთო შეხვედრების მსვლელობისას გახშირებული რასისტული თუ ძალადობის გამომხატველი ფაქტების გახშირებაზე სასაუბროდ შეიკრიბნენ. შეხვედრის საპატიო სტუმრები იყვნენ - იტალიური ფეხბურთისა და საფეხბურთო კლუბი "რომას" ყოფილი ფეხბურთელი და ამჟამად იტალიელ ფეხბურთელთა ასოციაციის ხელმძღვანელი, 38 წლის დამიანო ტომაზი, ყოველდღიური გაზეთის "ლ'უნიტას" ჟურნალისტი მასიმო სოლანი და ჰეისელის ტრაგედიისადმი მიძღვნილი წიგნის ავტორი ფრანჩესკო კარემანი.
დამიანო ტომაზი
მას შემდეგ, რაც დამიანომ 2003 წელს საფეხბურთო კარიერა დაასრულა, 2009 წლის ჩინური სამწვრთნელო გამოცდილების შემდეგ ის მშობლიურ იტალიას დაუბრუნდა, თუმცა ფეხბურთის მიტოვება სულაც არ განუზრახავს და იმავე 2009 წელს დებიუტი ჰქონდა ვერონას პროვინციის "წმინდა ანას" სახელობის მოყვარულთა გუნდში.
2011 წლის მაისიდან დამიანო იტალიელ ფეხბურთელთა ასოციაციას ხელმძღვანელობს. ცნობისთვის, "რომას" ყოფილი ფეხბურთელი 17 მაისს 39 წლის ხდება.
"დღეს ჩემი მოვალეობა არის იტალიელ ფეხბურთელთა, როგორც ქალთა, ასევე ვაჟთა ოფიციალური წარმომადგენლობა, - ამ სიტყვებით წარიდგინა თავი "რომას" ყოფილმა ფეხბურთელმა - ხშირად ტიფოზები აგრესიულნი ფეხბურთელთა მიმართაც არიან. განსაკუთრებით მაშინ, თუ სატურნირო ცხრილში ხუთი მარცხი გაქვს და რომ ამ დროს ხდება ფეხბურთელთა განსჯა. დღეს კი იტალიურ საფეხბურთო მოედნებზე ქომაგობა - ეს არის უკვე საზოგადო პრობლემა. ტიფოზები საგნებს პირდაპირ ტრიბუნებიდან ისვრიან. არიან ასეთი ქომაგებიც, გუნდებს აკრიტიკებენ, ტელეშეხვედრებს აღარ უყურებენ და სტადიონზე საგულშემატკივროდ აღარ დადიან.
ფეხბურთელს იმის გამოც განიკითხავენ, თუ კარგი გასამრჯელო აქვს. ფეხბურთი არის სანახაობრივი სპორტი, თუმცა დღეს ფეხბურთის საყურებლად სტადიონზე წასვლა სახიფათო გახდა".
"Mondo Ultras"
შეხვედრის ორგანიზატორებმა ხაზი გაუსვეს ულტრასის ფენომენს. მათივე თქმით, იტალიაში ქომაგობა საკმაოდ რთული გახდა. დღესდღეობით სტადიონზე შეხვედრების დამსწრეთა რაოდენობა, სტატისტიკის მიხედვით, თანდათან იკლებს.
ასევე, საუბარი შეეხო 12 მაისს "მილანი" - "რომას" შეხვედრაში მარიო ბალოტელის მიმართ რომაელ გულშემატკივართა მხრიდან გამოვლენილ რასისტულ ქმედებებს. გაიხსენეს "ლაციოს" გულშემატკივარი გაბრიელე სანდრი და 1985 წლის უმძიმესი ტრაგედია.
ფრანჩესკო ალემანი: "ამბავი, რომელზედაც მე ვისაუბრებ, ალბათ, ბევრს აღარც ახსოვს, თუმცა ამ თემისთვის გვერდის ავლა არ შეიძლება. 1985 წლის ჩემპიონთა თასის ფინალური შეხვედრა "იუვენტუსსა" და "ლივერპულს" შორის უეფას მიერ იყო ორგანიზებული და შესაბამისად, უსაფრთხოების ზომები დაცული, თუმცა ასე არ მოხდა.
იმ უბედურებისას "ინტერის" ქომაგიც დაიღუპა, რომლის სურვილი საფეხბურთო სანახაობის ხილვა იყო. ამ ფაქტს ხაზს ვუსვამ, რადგან დღეს მსგავსი რამ აღარ ხდება.
ეს ტრაგედია მეც შემეხო, რადგან დაღუპულთა შორის იყო ჯუზეფინა კონტი და ოჯახის ახლო მეგობარი რობერტო ლორენტინი. ტრიბუნის ჩამონგრევის შედეგად გამოწვეულ იმ ქაოსში მოხდა ის, რომ ხალხი გარბოდა.
ათასობით იტალიელი ცდილობდა, თავის ოჯახს დაკავშირებოდა და ეცნობებინა, რომ ცოცხალი იყო. მაშინ, როდესაც გულშემატკივრები თავის გადასარჩენად გარბოდნენ, მათ პოლიციელები ჯოხებს ურტყამდნენ. სტადიონი არასწორად იქნა შერჩეული.
ვინ იყო პასუხისმგებელი პირი? მაშინდელ შეძენილ ბილეთებზე, რომლებიც რამდენიმე ეგზემპლარად არის შემორჩენილი, ნათლად იკითხება, რომ უეფა არის ფინალური შეხვედრის ორგანიზატორი, თუმცა გაუთვალისწინებელ უბედურებაზე პასუხისმგებლობას თავის თავზე არ იღებს".
ამ ტრაგედიას 39 ადამიანი ემსხვერპლა. მათ შორის 32 იტალიელი იყო. დაშავებულთა რიცხვი კი 600 ადამიანამდე აღწევდა.
Ultras
ფრანგული სიტყვა "ულტრასი" აღნიშნავს გულშემატკივარს, რომელიც კარგად არის მომზადებული რომელიმე საფეხბურთო საზოგადოების მხრიდან და ეს ადამიანი მოედანზე არსებული გულშემატკივრობის ხარისხს აკონტროლებს. გულშემატკივრობის ფენომენი, რასაც დღეს იტალიურად ტიფოზი ეწოდება, 1932 წლის 23 ოქტომბერს საფეხბურთო კლუბ "ლაციოს" მიერ რომაული დერბისთვის Paranza Aquilotti-ის სახელობის გულშემატკივართა ჯგუფის ჩამოყალიბებას უკავშირდება.
მომდევნო წლებში იდეა სხვა საფეხბურთო საზოგადოების მიერ იქნა ატაცებული.
მასიმო სოლანი: "ულტრასები არის ადამიანთა ის ჯგუფი, რომელიც კვირაში შვიდი დღე ფეხბურთით ცხოვრობს. ბოლო წლებში კი უკვე ულტრასი მხოლოდ ძალადობასთან ასოცირდება და სპორტულ პრესასაც, თავის მხრივ, დიდ წვლილი შეაქვს, რომ ულტრასს მიანიჭოს მოძალადის და უარყოფითი გმირის როლი".
მასიმომ ასევე ისაუბრა ულტრასის ოფიციალური საბუთის ფენომენზეც და აღნიშნა, რომ მათ, რომელთაც "რომას" ან სხვა საფეხბურთო კლუბის გულშემტკივრის სტატუსს ოფიციალური დოკუმენტით ანიჭებთ, სულაც არ არიან სხვა ნებისმიერ გულშემატკივარზე მეტად პრივილეგირებულნიო.
მარიო ბალოტელი
"რომას" ყოფილმა ფეხბურთელმა დამიანო ტომაზიმ, თავის მხრივ, მარიო ბალოტელის შემთხვევაზეც გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ: 
"ფერადკანიანი ფეხბურთელის შეურაცხყოფა სწორი საქციელი არაა. ეს არის არაადამიანობის მაგალითი. შევთანხმდეთ იმაზეც, რომ იანვარში "მილანის" მხრიდან გულშემატკივართა რასისტული საქციელის გამო თამაშის შეწყვეტის გადაწყვეტილების სისწორეზე პასუხისმგებლობა საზოგადოებრივ წესრიგს უნდა მივანდოთ. 2013 წელს კანის ფერზე საუბარი დამამცირებელია. ეს კი იმ ხალხისთვისაა დამახასიათებელი, რომელნიც სტადიონზე სულ სხვა საქმისთვის დადიან.
სტადიონის შიგნით ისეთ ქმდებებს ჩადიან, რაც მოედანს გარეთ არ ხდება. მათგან იმ ადამიანებს გამოვყოფდი, რომელნიც ტრიბუნებზე კარგად იქცევიან. მსგავსი საქციელის გამო "მილანის" ფეხბურთელებმა ერთხელ უკვე დატოვეს შეხვედრა და მოედნის დატოვება კვირასაც რომ შესძლებოდათ?
საზოგადოებრივი კანონი მათ არ ანიჭებს ამის უფლებას, ასევე - არც მსაჯს. ფეხბურთი ერთადერთი არაა, მაგრამ მას აქვს მეტი პასუხისმგებლობა. არიან ფეხბურთელები, რომელთაც სახლის სადარბაზოსთან გულშემატკივართა გარკვეული ჯუგუფები ხვდებიან, მაგრამ ამაზე გაზეთები აღარ საუბრობენ".
სპეციალურად Sportall.ge-სთვის - სალომე ხარატიშვილი რომიდან
