[ლელოს სტუმარი] გია ცეცაძე წარსულზე, კარიერაზე, ჩემპიონობაზე, ნაკრებზე...

გია ცეცაძემ კიდევ ერთხელ დაარღვია დაშტამპული აზროვნება, რომ კარგი მწვრთნელი მხოლოდ ყოფილი ფეხბურთელი გახდება. მას აქვს სამწვრთნელო კარიერა, მაგრამ არა - სათამაშო.

მაგრამ ცეცაძის გარეშე დღევანდელი ქართული ფეხბურთი მეტისმეტად ღარიბი იქნებოდა, რადგან ყველასგან დაწუნებული თუ ჩრდილში მოქცეული ფეხბურთელებისგან შეკრიბა ისეთი "სამტრედია", რომელმაც გულშემატკივარს ლამაზი ფეხბურთი აჩვენა და გარდამავალ ჩემპიონატში ოქროს მედლები დამსახურებულად მოიპოვა. მანამდე ცეცაძემ თავი გორის "დილას" და 19-წლამდელთა ნაკრებში მუშაობით გამოიჩინა.

"ლელომ" და "ლიდერბეთმა" ერთობლივი პროექტი შეაჯამეს და ცეცაძე 2015/16 და გარდამავალი (2016) ჩემპიონატების საუკეთესო მწვრთნელად დაასახელეს. სანამ ჩვენს ინტერვიუს წაიკითხავთ, ერთი მნიშვნელოვანი დეტალი: ფეხბურთის ფედერაციის ყოველწლიური დაჯილდოების ცერემონიალზე გარდამავალი ჩემპიონატის საუკეთესოების გამარჯვებულებიდან მხოლოდ წლის საუკეთესო მწვრთნელი, ჩვენი დღევანდელი სტუმარი არ იმყოფებოდა.

საქმე ისაა, რომ იმ პერიოდში, "სამტრედიას" მთავარი მწვრთნელი მართლმადიდებლებისთვის წმინდა ადგილზე, ათონის მთაზე იმყოფებოდა და 11 დღე ბერებთან ერთად ცხოვრობდა...

- ჯერ ვერის ბაღში ვვარჯიშობდი, მერე "ნორჩ დინამოში", 15 წლამდე კი 35-ე სკოლაში. მაგრამ მივხვდი, რომ ჩემგან დიდი ფეხბურთელი არ გამოვიდოდა, ფეხბურთს თავი დავანებე და მხოლოდ ფუტსალით ვერთობოდი - ჩამოვაყალიბეთ გუნდი "მთაწმინდა", რომელიც მინი-ფეხბურთის ჩემპიონატში მონაწილეობდა.

მწვრთნელობა ფეხბურთის უსაზღვრო სიყვარულმა განაპირობა. 2000 წელს, "თბილისი 2000-ში" კოტე ჯალიაშვილთან მე-3 მწვრთნელად დავიწყე მუშაობა. სხვათა შორის, მე და გელა სანაიამ მწვრთნელობა ერთად დავიწყეთ და ვეხმარებოდით. ეს საქმე ისე მიყვარდა, 2 წელი უხელფასოდ ვიმუშავე. მაშინ მეგონა, რომ მაგარი მწვრთნელი ვიყავი და ფეხბურთში ყველაფერი მესმოდა. მაგრამ 2002 წელს გაიოზ დარსაძის კურსებზე მივხვდი, ეს რთული და უზომოდ შრომატევადი პროფესია იყო.

2003 წელს "ოლიმპში" გელა გომელაურმა და ნიკო დოლიძემ მიმიყვანეს - ეს უკანასკნელი ახლა ბერი გახლავთ. 1993 წელს დაბადებულებთან თემურ ფოცხვერიასთან ერთად ვმუშაობდი, რომელმაც თავისი საქმე იდეალურად იცის და მიმაჩნია, რომ მეტ დაფასებას ისმახურებს. დამოუკიდებლად პირველად 1994 წელს დაბადებულები ჩავიბარე.



2008 წელს გიორგი დევდარიანი 17-წლამდელთა ნაკრებში დანიშნეს, მე ასისტენტად მიმიწვია და ელიტრაუნდამდე ვიმუშავე. 2009 წელს, "საბურთალო" და "ოლიმპი" გაერთიანდნენ და "ოლიმპის" დუბლებში დამნიშნეს: რუსთავში 1993 და 1994 წელს დაბადებული უნიჭიერესი თაობა გვყავდა - ყაზაიშვილი, ხოჭოლავა, პარუნაშვილი, ტვილდიანი, პაპავა, დოლიძე, არაბული, ცნობილაძე, ფანცულაია... მაშინ "ოლიმპმა" სუპერთასი რომ მოიპოვა, ყაზაიშვილიც ათამაშეს.

- 2010 წელს, გორის "დილა" ჩამაბარეს. პირველი წრის შემდეგ გუნდი მე-5 ადგილზე იყო. საბოლოოდ, მე-3 გავედით და გადათამაშებით უმაღლეს ლიგაში ადგილი დავიბრუნეთ. მაშინ, "სამტრედია" 2:0 დავამარცხეთ და ორივე გოლი დათო რაჟამაშვილმა გაიტანა.

რეალურად, როგორც მწვრთნელმა, ფეხი სწორედ "დილაში" ავიდგი. შეკრებაზე ბაქოს "ინტერთან" 0:2-ს ვაგებდით და 3:2 მოვიგეთ. ეს ბევრმა შემთხვევითობად ჩათვალა. ყველაზე ხმაურიანი გამარჯვება ჩემპიონ "ზესტაფონთან" მოგება 4:0 იყო. ეს პირველი შემთხვევა იყო, როდესაც დავრწმუნდი - მწვრთნელი მეტოქის თამაშს კარგად თუ გააანალიზებ, ხოლო ფეხბურთელები დავალებას ზუსტად შეასრულებენ, ყველაზე ძლიერი მეტოქის დამარცხებაც შესაძლებელია.

... "დილაში" მუშაობისას კურიოზი მოგვივიდა: "მერანთან" მატჩისთვის თამაშის წინა დღეს გავემგზავრეთ. სენაკში დავბინავდით. მეორე დილით კი მარტვილში ავტობუსით ნელა მივდიოდით, 30 კილომეტრი იყო და ძალიან ადრე მისვლა არ გვსურდა. მაგრამ უცებ გავხედეთ წარწერას - "ჩხოროწყუ"! თურმე, მძღოლი სამეგრელოს კარგად არ იცნობდა და შეცდომით სხვა მიმართულებით წაგვიყვანა. თამაში არ ჩაშლილა, მაგრამ სტადიონზე 10 წუთით ადრე მივედით და ფეხბურთელები ავტობუსში იცვლიდნენ.



...გუნდი ათამაშდა და პერსპექტივაც გამოჩნდა. მაგრამ ზედიზედ ორი შეხვედრა წავაგეთ და მე და თემურ ლორთქიფანიძე გამოგვიშვეს. არადა, იმ სეზონის ბოლოს "დილამ" საქართველოს თასი მოიპოვა. გავიდა დრო და გორში მთავარ მწვრთნელად თემურ შალამბერიძე დაინიშნა, რომელმაც გუნდში ასისტენტის როლში დამაბრუნა. მაგრამ "დილადან" ისევ გამოგვიშვეს და ერთწლიანი უმუშევრობის დრო მქონდა.

- რეზი არველაძის დამსახურებაა, 19-წლამდელებში რომ დავინიშნე. მან და ზვიად სიჭინავამ მუშაობა შემომთავაზეს, რადგან ციკლში თამაში ჩემთვის კარგად ნაცნობ 1994 წელს დაბადებულებს უწევდათ. კარგად მოვემზადეთ, პორტუგალიის ტურნირზე დიდი გამოცდილება შევიძინეთ და ვგრძნობდი, გუნდს ევროპაზე გასვლა შეეძლო. ასეც მოხდა - ელიტრაუნდში ინგლისთან 1:1 ვითამაშეთ, მაგრამ ბურთის ფლობაში უპირატესობა გვქონდა - 65% მათი 35-ის წინააღმდეგ. მერე შოტლანდიას 9 კაცით 3:1 მოვუგეთ.

შეთქმულების თეორიაზე ლაპარაკი არ მიყვარს, მაგრამ იქ აშკარად ჩვენი გაწირვა სურდათ: ბოლო შეხვედრა მასპინძელ ბელგიასთან გვქონდა და შოტლანდიასთან მსაჯმა ორი კაცი გაგვიგდო, პლუს მეორე ყვითელი ბარათი იმდენი მოთამაშეს აუფრიალეს, რომ გადამწყვეტ შეხვედრაში სათადარიგოთა შორის მხოლოდ მეკარე და ერთი ფეხბურთელი დაგვრჩა?! მაგრამ ბელგიას 2:0 მაინც მოვუგეთ.

ევროპის ჩემპიონატზე ჯგუფიდან ვერ გავედით და ვაღიარებ, რომ შეცდომები დავუშვი - ჩემი ბრალია, მეტი პრაგმატიზმი რომ ვერ გამოვავლინე და მე-5 ადგილზე გასვლის შანსი დავკარგეთ. მაგრამ ევროპის ჩემპიონატმა ბევრი რამ მასწავლა და ისიც დავამტკიცეთ, რომ ეს ნაკრები ბოლო წლებში ერთ-ერთი საუკეთესო ქართული გუნდი იყო. მისმა წევრებმა "სამტრედიასა" და სხვა გუნდებში დაამტკიცეს, რომ ეს შემთხვევითი წარმატება არ ყოფილა...

მაგრამ საქართველოში ისეთი ხასიათწამხდრები შეგვხვდნენ, თითქოს, აუცილებლად ჩემპიონები უნდა გავმხდარიყავით. ეს ჩვენც გვინდოდა, მაგრამ ლოგიკაც ხომ არსებობს?



- "სამტრედიაში" მუშაობა შემომთავაზეს და მითხრეს, შენს გემოზე იმუშავე, ხელს არავინ შეგიშლისო. მაგრამ მაშინ ფეხბურთელებიდან მხოლოდ მეკარე მეშველიანი და დათუნაიშვილი იყვნენ.

ამ დროისთვის, ევროპის ჩემპიონატის შემდეგ ჩვენი 19-წლამდელთა გუნდის ბიჭებს არ ენდობოდნენ ან ძალიან ცოტას ათამაშებდნენ. ბევრზე ისიც ითქვა, ესენი დიდ ფეხბურთს ვეღარ ითამაშებენო. მოკლედ, სათადარიგო საბურავებივით განზე გაწეულები იყვნენ.

არადა, 19-წლამდელთა ევროფინალზე ენდელაძე "პარი სენ-ჟერმენის" ამჟამინდელ ვარსკვლავს, რაბიოს ამჯობინეს, რომელიც ფრანგების შემადგენლობაში თამაშობდა. ავთო ამ ჩემპიონატზე ორ საუკეთესო ნახევარმცველებში სერბ მილინკოვიჩ-სავიჩთან ერთად დაასახელეს, რომელიც ახლა "ლაციოს" ფეხბურთელია.

უეფაში სულელები არ არიან, იმ ჟიურიში ცნობილი სპეციალისტები შეიყვანეს, რომლებიც ყველაფერს დეტალურად აღრიცხავდნენ და აფიქსირებდნენ. ამიტომ იყო, "სამტრედიაში" მუშაობა რომ შემომთავაზეს, 19-წლამდელთა ამ თაობაზე დაყრდნობა გადავწყვიტე.

მე არავის დავპირებივარ, რომ ჩემპიონები გავხდებოდით და ლიგაში ვითამაშებდით - ერთ სეზონში ასეთი რამ წარმოუდგენელია. მხოლოდ ის ვთქვი, რომ ლამაზი ფეხბურთის ჩვენებას და გუნდის გაზრდას შევეცდებოდი. მიმაჩნია და მჯერა, რომ ქართველისთვის ეს უფრო ბუნებრივი ფეხბურთია. გვქონდა ჩავარდნები, მაგრამ მათი იმედი არასოდეს დამიკარგავს, რომ გუნდს ჩამოვაყალიბებდი. პირველივე სეზონში მესამეზე გავედით, წლეულს კი ჩემპიონები გავხდით, "სამტრედიას" თამაშის ხარისხი გაუმჯობესდა და მიხარია, შედეგს რომ მივაღწიეთ.



მაგრამ ცაში არ დავფრინავ - "გაბალასთან" გამოჩნდა, რა დონეზე ვართ, ჩემთვის კი მთავარი საზომი ევროპული სარბიელია. ეს ეტაპი რომ გადაგველახა, მაშინ ვიტყოდი, რომ კარგი მწვრთნელი ვარ. "სამტერდიას" ახლანდელი ხარიხსხი ამიტომ არ მაკმაყოფილებს და მიმაჩნია, რომ გუნდს, მწვრთნელებსა და ფეხბურთელებს მუდმივი პროგრესი გვჭირდება. იმიტომაც, რომ ჩვენ მიმართ მოთხოვნები გაიზრდება.

ჩვენ მაღალი დონის ფეხბურთს გემო ევროპის ჩემპიონატზე გავუგეთ და იქ ყოფნის სიხარული ახლა საკლუბო და ეროვნული ნაკრების დონეზეც უნდა განვიცადოთ. ესაა ჩვენი მიზანი და მოთხოვნა. ქართულმა გუნდებმა ევროპის ლიგის პლეი ოფამდე 4-ჯერ მიაღწიეს, მაგრამ დამარცხდნენ.

ჩემი გუნდით კმაყოფილი მხოლოდ მაშინ ვიქნები, როდესაც ევროლიგის ჯგუფში გავალთ.

- თემურ ლორთქიფანიძე 35-ე სკოლაში გავიცანი, სადაც ის მავარჯიშებდა. მისგან ძალიან ბევრი რამ ვისწავლე და ამიტომ იყო, გორის "დილასა" და 19-წლამდელთა ნაკრებში რომ მივიწვიე - უნიკალური კაცია და მისი თანადგომით დღემდე ვსწავლობ. არ მომერიდება და ყოველთვის გავიმეორებ - ღმერთის, თემურ ფოცხვერიას და გაიოზ დარსაძის დამსახურებაა, დღეს რამე თუ ვიცი.

ძალიან სასიამოვნოდ მახსენდება ეროვნულ ნაკრებში კახა ცხადაძესთან ასისტენტად მუშაობა. კახამ ბევრი რამ შემძინა. მისი ისევე მესმოდა, როგორც გიორგი დევდარიანის და ასე მეგონა, რომ კახა ჩემს ნაფიქრალს ლაპარაკობდა. საერთოდაც, ისე იოლად შევეწყვე, ვერც წარმოვიდგენდი.



... უცხოელ სპეციალისტებში ჩემთვის სამაგალითოები არიან გვარდიოლა, ანჩელოტი, კლოპი, კონტე და სიმეონე. მაგრამ შანსი რომ მქონდეს, ჭკუას მაინც ნოდარ ახალკაცსა და ანდრო ჟორდანიას დავეკითხები, რადგან მათ წარმატებას ჩვენი სპეციფიკის გათვალისწინებით მიაღწიეს, რაც სხვებისთვის შეუძლებელი აღმოჩნდა.

აქ კლოპის კლონირება შედეგს ვერ მოგვცემს, რადგან ქართული ფეხბურთელები თავისებურები არიან. უცხოელები უპირველეს ყურადღებას მოთამაშის ფიზმომზადებას აქცევენ, მე კი - მენტალიტეტს. ჩვენების დიდი ნაწილი ნიჭიერია, მაგრამ არასრულფასოვნების კომპლექსი აწუხებთ და წაგებულის ფსიქოლოგიით თამაშობენ, რაც შესაძლებლობების გამოვლენაში ხელს უშლით.

მეორეცაა: რონალდო დღეში 6-7 საათი ვარჯიშობს. ჩვენები კი პირველივე პატარა წარმატებაზე დაფრინავენ. ამ დროს, ევროპაში სათამაშოდ რონალდოზე ბევრად მეტი უნდა ივარჯიშონ.

ფეხბურთელებს ხშირად ვეუბნები, რომ აქ გატანილ 30 გოლს და ტიტულებს ნუ დასჯერდებიან. ევროპაში უნდა წავიდნენ, დღევანდელზე 10-ჯერ მეტი უნდა იშრომონ, იქ 10 გოლი მაინც გაიტანონ და ევროპელებმა უნდა აღიარონ. მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში დაამტკიცებენ, რომ მაგრები არიან.

საერთოდაც, წარმატება ბევრს ვნებს, განსაკუთრებით, ქართველებს და ამიტომ ყველამ უნდა იცოდეს: ვინც მხოლოდ წარსულ წარმატებაზე იფიქრებს, იმას ღმერთი მიწაზე მწარედ დაანარცხებს. ჩემპიონობიდან მიწაზე დაცემა კი განსაკუთრებით მტკივნეულია. დიდი შრომა და პროგრესი სწორედ ამიტომ გვჭირდება.

მერაბ მამულაშვილი
გია ტუხაშვილი
შალვა ბუაჩიძის ფოტოები

ყოველდღიური სპორტული გაზეთი "ლელო"