მსოფლიოსა და ევროპის 7-7-გზის ჩემპიონი, ატლანტის ოლიმპიადის გამარჯვებული და ბარსელონური თამაშების მესამე პრიზიორი, ბულგარეთის ჭიდაობის ფედერაციის პრეზიდენტი - სხვა მედლებს, სხვა წოდებებს რომ თავი დავანებოთ, ერთ კაცს ჩამოთვლილიც ეყოფა, მაგრამ მსოფლიოში მსგავსი მიღწევებითაც განა რამდენი დაიტრაბახებს?
თუმცა ცოცხალი ლეგენდა ბოლო თვეებში კიდევ ერთხელ მოექცა ყურადღების ცენტრში ოდნავ სხვა კუთხით - მან პირველმა დაუბრუნა საერთაშორისო ოლიმპიურ კომიტეტს ოლიმპიური ოქრო თამაშების პროგრამიდან ჭიდაობის შესაძლო ამოღების შესახებ პროტესტის ნიშნად.
მას მიმბაძველებიც
ვალენტინ იორდანოვი - ბეჭდაუდებელი ბულგარელი ფალავანი თავისუფალ ჭიდაობაში, რომელმაც ეპოქა შექმნა სპორტის ამ სახეობაში, ევროპის ჩემპიონატის დღეებში გვესტუმრა თბილისში და მასთან საუბრის შანსი ხელიდან არ გავუშვით. საუბარზე თვითონაც უპრობლემოდ დაგვთანხმდა.
- ხომ არ ნანობთ გადადგმულ ნაბიჯს და დაბრუნებულ ოქროს მედალს?
- არა, არ ვნანობ, რომ ასეთი სახით გამოვხატე პროტესტი. ამ ნაბიჯის გადადგმისას ვთქვი, რომ ოლიმპიადის პროგრამიდან ჭიდაობის ამოღება არ მიმაჩნია სწორად, რადგან სპორტის ეს სახეობა ძველი თამაშების პროგრამაშიც კი შედიოდა.
ჭიდაობა გავრცელებულია 198 ქვეყანაში და ყველა ერთი დიდი ოჯახივით ვართ. ჭიდაობა აერთიანებს ქვეყნებს, ზოგჯერ - ერთმანეთთან დაპირისპირებულებსაც კი, მაგალითად, რუსეთსა და ამერიკას, იაპონიას. ეს სახალხო სპორტია, რომელიც იცის ყველა ბავშვმა.
ჩვენ ერთი სპორტული ფორმა გვაერთიანებს და ამ მედლის დაბრუნებით გამოვთქვი პროტესტი, რომ ეს არ იყო სწორი ნაბიჯი.
- თუმცა თქვენი გადაწყვეტილება საჭიდაო სამყაროში ბევრმა გაუმართლებლად მიიჩნია...
- როგორც ადამიანები არ არიან ერთნაირები და არსებობენ კარგებიც და ცუდებიც, ასეა ამ შემთხვევაშიც - ყველას თავისი აზრი აქვს.
ჭიდაობა ბულგარეთისთვისაც ისეთივე ნაციონალური სპორტია, როგორც - საქართველოსთვის. ჩვენც ძალიან ბევრი ოლიმპიური მედალი გვაქვს აქ მოპოვებული.
ამასთან, ბულგარეთის პირველი ოლიმპიური ჩემპიონი მოჭიდავეა, მსოფლიოს პირველი ჩემპიონიც ასევე მოჭიდავეა და მე, როგორც ფედერაციის პრეზიდენტი, მოვალე ვიყავი, ჩემი პოზიცია დამეფიქსირებინა. საკუთარი აზრი ასე გამოვხატე და ვინ დამეთანხმება ან პირიქით, ეს მისი უფლებაა.
- საერთაშორისო ფედერაციის დროებითმა პრეზიდენტმა ნენად ლალოვიჩმა ოფიციალურად მოუწოდა მოჭიდავეებს, არ დაებრუნებინათ ოქროს მედლები. პირადად თუ გესაუბრათ ან ის, ან თქვენი თანამემამულე, ევროპული ფედერაციის პრეზიდენტი ცენო ცენევი?
- კი მესაუბრნენ, მაგრამ ამ გადაწყვეტილებას საკუთარი გულის, გონების კარნახით ვიღებდი და არ ვფიქრობდი იმაზე, რას იტყოდნენ ზემდგომები.
ლალოვიჩს მოგვიანებითაც შევხვდი და მომიწოდა, იქნებ შემეცვალა გადაწყვეტილება და უკან ამეღო მედალი, მაგრამ ამაზე ლაპარაკიც არ ღირს. ჭიდაობა მთელ მსოფლიოშია გავრცელებული, რამდენიმე ათეული მილიონი ბავშვი ვარჯიშობს და სოკ-ის გადაწყვეტილება ნიშნავს, მათ ეს ოცნება ჩავუკლათ.
- გაქვთ იმედი, რომ დატოვებენ ოლიმპიადის პროგრამაში?
- ძალიან ბევრი პოლიტიკოსი გვიჭერს მხარს - სხვადასხვა ქვეყნის პრეზიდენტები, მათ შორის, ყველაზე გავლენიანებისაც - ამერიკის და რუსეთის, ასევე, ამერიკელი სენატორები და სხვები. დიდი იმედი მაქვს, რომ დატოვებენ.
- იმ ოქროს მედლის ასლი დაიტოვეთ სამახსოვროდ?
- ასლი არა, მაგრამ ფოტოები ხომ მაქვს.
- ცოტა უცნაურია, რომ მოჭიდავეებმა პროტესტი სოკ-ს გამოუცხადეთ და არა თქვენსავე საერთაშორისო ფედერაციას, რომლის მიზეზითაც შევიდა ჭიდაობა ამ ჩიხში...
- დღეს მთავარია, ჭიდაობა დარჩეს ოლიმპიური თამაშების პროგრამაში და არა ის, ვის დავუფიქსირებთ პროტესტს.
- თქვენი აზრით, რა სახის რეფორმები უნდა გატარდეს ჭიდაობაში, რომ კვლავ გახდეს სანახაობრივი და ისევ დაიბრუნოს მაყურებელი?
- აუცილებლად უნდა შეიცვალოს წესები. ასევე, გამოსასწორებელია მსაჯობა - სამართლიანი გადაწყვეტილებები უნდა მიიღონ.
პირდაპირ ვერ ვიტყვი, რომ ამ სახეობაში კორუფცია არის (თუმცა ამაზე სოკ-იც საუბრობს), მაგრამ სამართლიანი ბრძოლა, სამართლიანი მსაჯობა უნდა იყოს.
- თქვენს კარიერაზეც მინდა გკითხოთ, როცა ათწლეულზე მეტი იდექით მწვერვალზე. რის ხარჯზე მოახერხეთ ეს - ნიჭის თუ შრომის?
- კარგი ტექნიკა და გამარჯვების სურვილით ანთებული გული, მებრძოლი ხასიათი მქონდა. ეს დამეხმარა ამ წარმატებების მოპოვებაში. როცა გულით გინდა, აუცილებლად გაიმარჯვებ.
- მოპოვებული მედლებიდან გექნებათ რომელიმე განსაკუთრებით გამორჩეული...
- ოლიმპიური თამაშები ყველაზე მთავარია, მაგრამ ასევე მიყვარს 1983 წელს კიევში პირველად მოპოვებული მსოფლიოს ჩემპიონის ტიტული. მაშინ 22 წლისა მსოფლიოს საუკეთესო მოჭიდავედ დამასახელეს.
- ქართველი ფალავნებიდან მეგობრობთ ვინმესთან?
- მიხარია საქართველოში ჩამოსვლა. თბილისში ადრეც ვარ ნამყოფი და ამ დარბაზშიც მიჭიდავია რამდენჯერმე. ეს იმ დროს, როცა თქვენი ტურნირი ერთ-ერთი უძლიერესი იყო მსოფლიოში. კარგად ვიცი კავკასიური ჭიდაობა, კავკასიური რესპუბლიკები - აქ ჭიდაობა მეორე რელიგიაა.
ქართველებიდან ბევრთან მქონია ურთიერთობა და ვმეგობრობ კიდეც, მაგალითად, ლერი ხაბელოვთან, დავით გობეჯიშვილთან, რადგან ერთ პერიოდში ვჭიდაობდით...
- დასასრულ, ევროპის ჩემპიონატის ორგანიზებაზე გკითხავთ. რამდენად მოგეწონათ ტურნირი?
- ძალიან მაღალი დონეა, შეჯიბრება კარგადაა ორგანიზებული. თქვენმა ფედერაციამ მაქსიმუმი გააკეთა ჩემპიონატის მაღალ დონეზე ჩასატარებლად და ყველაფერი ძალიან კარგია.
ყოველდღიური სპორტული გაზეთი "ლელო"