მოსკოვის "სპარტაკის" 23 წლის მცველმა გიორგი ჯიქიამ ინტერვიუ მისცა Российская Газета-ს, რომლის ამონარიდსაც გთავაზობთ:- ურთიერთწინააღმდეგობა არაა, რომ ქართველი რუსეთის ნაკრებში თამაშობ?
- ცოტა არის, მაგრამ ასე გამოვიდა. ადრე ვფიქრობდი საქართველოს ნაკრებში თამაშზე, შემდეგ კი ყველა პლუსები და მინუსები ავწონე და მივხვდი, რუსეთის ეროვნული გუნდი უნდა ამერჩია. არაფერს არ ვნანობ.
- სამშობლოში როგორ შეხვდნენ შენს გადაწყვეტილებას?
- საქართველოში ბევრი უკმაყოფილო დარჩა. ისინი მოღალატედ მთვლიან. მთავარია, ოჯახმა დამიჭირა მხარი. დანარჩენი საერთოდ არ მაინტერესებს.
- თუ ზუსტად მახსოვს,
- დიახ, მეგრელი ვარ. ეს ასეთი ხალხია საქართველოში (Это такой народ в Грузии), რომელსაც თავისი ენა აქვს. საერთოდ არ ჰგავს ქართულს. მე ვლაპარაკობ მეგრულად.
- ქართულად?
- ცოტა უარესად. წერა საერთოდ არ ვიცი.
- საქართველოში ხშირად ჩადიხარ?
- ერთი თვის წინ ვიყავი, შარშანაც. თბილისი ძალიან მომეწონა.
- ქუჩაში გცნობენ?
- არაა. მასეთ შემთხვევას ადგილი არ ქონია.
- უცნაურია. ქართველებს ხომ უყვართ ფეხბურთი.
- ალბათ, იქ, სადაც ვიყავი, ფეხბურთი ნაკლებად აინტერესებთ.
მერე რა რომ მეგრელობს? შენ რა დაგაკლდა ამით საქრთველოში?
არ იცის იმ კაცმა ქართული ენა, იმიტომ, რომ ალბათ რუსულ სკოლაში დადიოდა და სახლში მისული მშობლებს და მეზობლებს მეგრულად ელაპარაკებოდა.
რატომ?, იმიტომ რომ ტიფლისელი ინტელიგენციაც სულ რუსულ ყაიდაზე იზრდებოდა და ქაქანებდა საბჭოთა პერიოდში. ეხლაც ბევრია მანდ ტიფლისში, რუსეთს რომ უნდათ შეუძვრნენ ისევ. ისინიც ხო არ არიან მეგრელები?
სამეგრელოს სამთავრო ყველაზე ძლიერი რომ იყო მაშინაც კი არ უფიქრია გამოყოფაზე. ასე რომ დამშვიდდით.
"ქართველთა შორის წერა–კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების" მხარდაჭერით მარიამ დემურიამ ყველაზე ხელმოკლე ადამიანებისთვის დააარსა „ავჭალის აუდიტორია", სადაც კლასიკური თუ თანამედროვე ლიტერატურის მიხედვით იდგმებოდა წარმოდგენები ქართულ ენაზე და იმართებოდა სხვადასხვა წიგნის, სტატიის, დოკუმენტის საჯარო კითხვა. ფაქტობრივად, ეს სახლი იქცა ქართული ენის დაცვის, თეატრის განვითარების, არაფორმალური განათლებისა და პოლიტიკური სოციალიზაციის რევოლუციურ კერად, რომლის საქმიანობაში მონაწილეობის საშუალება ყველას თანასწორად ჰქონდა.
მარიამ დემურია დიდხანს განაგებდა ნაძალადევის სახალხო ბიბლიოთეკას, რომელიც თავისი მუშაობით იმდროინდელი თბილისის ქართულ ბიბლიოთეკებს შორის საუკეთესოდ ითვლებოდა.
1904 წელს მარიამმა დააარსა საგანმანათლებლო საბავშვო ჟურნალი „ნაკადული", რომლის პირველი ნომერი ნოემბერში გამოვიდა და რომელიც ლიტერატურისა და ხელოვნების საკითხებს აშუქებდა. რაც მთავარია, გამოცემა მალევე გამრავალფეროვნდა სპეციალური ჩანართით, რომელსაც „პედაგოგიური ფურცელი" ეწოდებოდა. ჟურნალის გარშემო შემოკრებილნი იყვნენ იმ პერიოდის ყველა ცნობილი მწერალი და პედაგოგი.
თავად მარიამ დემურია, მიუხედავად იმისა რომ ჟურნალის სულისჩამდგმელი და დამაარსებელი იყო, ოფიციალურად „ნაკადულს“ 1906 წლიდან რედაქტორობდა.
ფრთხილად შეფასებებში და მტერს ნუ ვახარებთ!
რომ არ იცოდეს,რომ ქართველია,მაშინ კითხვაზე:,, ურთიერთწინააღმდეგობა არაა, რომ ქართველი რუსეთის ნაკრებში თამაშობ?
- ცოტა არის, მაგრამ ასე გამოვიდა. ადრე ვფიქრობდი საქართველოს ნაკრებში თამაშზე, შემდეგ კი ყველა პლუსები და მინუსები ავწონე და მივხვდი, რუსეთის ეროვნული გუნდი უნდა ამერჩია. არაფერს არ ვნანობ. ,,-...უპასუხებდა,რომ არ არის ქართველი და არც განიხილავდა საქართველოს ნაკრებში თამაშის შესაძლებლობას!..ასეა ეს და არ არის საჭირო ლანძღვა იმაზე,რაც არც გაუფიქრებია,არც დაუშვია.მან პასუხით პრაქტიკულად დაადასტურა,რომ ქართველია სამეგრელოდან!
რა შეეხება მის საქართველოს ნაკრებში თამაშს.ჩვენ გვჭირდება ფეხბურთელები,რომელსაც აქვს სათამაშო პრაქტიკა კლუბში(უპრაქტიკოები ისედაც ბლომად გვყავს),მაგრამ როცა ჯიქია ,,სპარტაკში,,გადავიდა,უკვე პრაქტიკულად შეუძლებელი გახდა მას ,,სპარტაკის,,ძირითადში ადგილი მოეპოვებინა თუ საქართველოს მოქალაქეობას მიიღებდა!ხოლო თუ ძირითადში ვერ ითამაშებდა,არ ექნებოდა სათამაშო პრაქტიკა,მაშინ უკვე არც საქართველოს ნაკრებს გამოადგებოდა...ჩამოსული იყო ჯიქია საქართველოში, ,,გასაკეთებელი,,იყო ევროპული კლუბი,მაგრამ ვერ მოხეხდა და ...უკაცრავად და საფეხბურთო საკლუბო კარიერა ფეხებზე ვერ დაიკიდა,ვერ თქვა უარი ,,სპარტაკის,,მიერ ფინანსურად ძალიან კარგ შეთავაზებაზე.ნათესავებიც ტვინს ,,გაუბურღავდნენ,,:,,ფარა,ფარაო,,და ...რა გვიკვირს?ქართული კლუბებიდან ხომ ფეხბურთელები არამარტო სპორტული თვალსაზრისით მიდიან უცხოეთში?ზოგი ხომ საერთოდ ისეთ კლუბში მირბის,რომლის სახელწოდებასაც პირველად გაიგებს ფეხბურთის ყველაზე ,,გიჟი,,ქომაგიც და ...
სხვა საკითხია,რომ მეტი უნდა ესმოდეს და რუსეთის ნაკრებში მაინც არ უნდა ეთამაშა,მაგრამ მაგდენი ,რომ ესმოდეს გარშემო ახლო წრე ურთიერთობის ახალგაზრდა ბიჭს შესაბამის ცნობიერებას და ღირებულებებს უნდა უყალიბებდეს
პ.ს. რაც შეეხება მის ნაკლებად ქართულის ენის ცოდნას-მე ვიცი მოსკოვში მცხოვრები აფხაზეთიდან ლტოლვილი ქართველი,რომელმაც აღიარა,რომ ქართული ისწავლა მოსკოვში ქართულ დიასპორასთან ურთიერთობაში.მდგომარეობა ქართული ენის არ იყო სახარბიელო(რბილად)საბჭოთა საქართველოს დროს აფხაზეთის ასსრ-ში...უფრო რუსულად
კიდევ, ძალიან გამეცინა, ვერ მცნობენო და ამიტომ ფეხბურთი არ ესმითო. ჯერ ერთი "სპარტაკი" რა გუნდია, რომ მაგის ფეხბურთელს ვინმე, სადმე ცნობდეს და მეორე ეგ თვითონ რას წარმოადგენს.