დიდი ბოსები: ფეხბურთის კაიზერი

ლეგენდარული ფეხბურთელი, დიდი მწვრთნელი, "კაიზერ ფრანცის" მეტსახელით საყოველთაოდ ცნობილი ფრანც ბეკენბაუერი ფეხბურთში დიდი ბოსიცაა! "კაიზერ ფრანცმა" საფეხბურთო ინდუსტრიის ყველა საკვანძო ეტაპი გაიარა და ყველგან თავისი შთამბეჭდავი კვალი დატოვა. ფრანცმა სიჭაბუკეშივე დიდი მიზნები დაუსახა საკუთარ თავს და რაც მთავარია, შეძლო მათი მიღწევა.

ბეკენბაუერი პირველი ადამიანია, რომელმაც მსოფლიოს ჩემპიონის ტიტული მოიპოვა ფეხბურთელის და მწვრთნელის ამპლუაში. მეტიც, მან მსოფლიოს ჩემპიონატებზე სამივე სინჯის მედლის თავმოყრა შეძლო.

ის თავის დროზე პირველი იყო, რომელმაც გერმანიის ნაკრებში 100-ზე მეტი მატჩი ითამაშა. პირველი იყო, ვინც ორჯერ მოიპოვა "ოქროს ბურთი" (1972, 1976)... და საერთოდაც, პირველობით ძალიან ბევრჯერ მიიქცია პუბლიკის ყურადღება...

მიუნხენში დაბადებულ ფრანცს თავიდან ამ ქალაქის მთავარ გუნდში არ უთამაშია. "ბაიერნში" იგი 1956 წელს გადაიყვანეს. ბეკენბაუერი იშვიათი ტიპის უნივერსალი გახლდათ. შეეძლო წარმატებით ეასპარეზა როგორც დაცვის ცენტრსა და ფლანგებზე, ისე შეტევაში.

"ბაიერნის" მაშინდელმა თავკაცმა ჰელმუტ შიონმა ფრანცი იმ დროის ფეხბურთისთვის ახალ ამპლუაში - ლიბეროს პოზიციაზე გამოსცადა და არც უნანია. მან შესანიშნავად მოირგო როგორც ბოლო მცველის, ისე თანაგუნდელთათვის ახალი იერიშების წამომწყების როლი.

1965 წელს ნაკრებში მიიწვიეს. მომდევნო წელს ინგლისის მუნდიალზეც წაიყვანეს და იქიდან მოყოლებული, "ბუნდესმანშაფტის" სული და გული გახდა. 1972 წელს გერმანიის კაპიტნის ამპლუაში მყოფმა ევროპის ჩემპიონისათვის განკუთვნილი თასი აღმართა. ორი წლის შემდეგ კი სამშობლოში გამართულ მსოფლიოს ჩემპიონატზე ფიფას თასი ასწია.

მრავლად ჰქონდა საკლუბო წარმატებებიც - "ბაიერნის" შემადგენლობაში გერმანიის ჩემპიონის "ვერცხლის სინი" ოთხჯერ, ევროპაში კი ჩემპიონთა თასი სამჯერ მოიგო. 1977 წელს ფრანცი ნიუ იორკის "კოსმოსში" გადავიდა, სადაც ოთხი წელი დაჰყო, სამჯერ აშშ-ის ჩემპიონი გახდა და ისევ სამშობლოში დაბრუნდა.

გერმანიის ნაკრების და მიუნხენის "ბაიერნის" წარმატებებში ლომის წილი ბეკენბაუერს აქვს შეტანილი. ამის და აგრეთვე, ლიდერის და დირიჟორის უბადლო ნიჭის გამო შეარქვეს მას "კაიზერ ფრანცი". ბეკენბაუერი ბრწყინვალედ კითხულობდა თამაშს, მომენტალურად განსაზღვრავდა, კომბინაციის განვითარების რა მიმართულება იყო უმჯობესი. ის დირიჟორივით ხელმძღვანელობდა გუნდს და შესანიშნავად ხელეწიფებოდა სათამაშო ტემპის დარეგულირება.

დღესაც ფეხბურთის ყველა ჭეშმარიტ გულშემატკივარს ხიბლავს ბეკენბაუერის მაშინდელი თამაშის ყურებისას ბურთის მისეული ფლობა, დიდოსტატური და ელეგანტური გადაადგილება მოედანზე. სახასიათო შტრიხი ისიცაა, რომ ფრანცი ვერ იტანდა სიმულაციას, მათ შორის, ვერც თავისი თანაგუნდელებისგან.

მოედანზე თანაგუნდელების მხრიდან არასაკმარისი მონდომებით გარჯის გამოც ხშირად აუწევია ხმა და გასახდელშიც უჩხუბია ამ მიზეზით.

ბეკენბაუერს ფეხბურთელის კარიერის დასრულების შემდეგაც არ უცხოვრია სპორტის საყვარელი სახეობის გარეშე. თანაც, იგი ამ ამპლუაშიც წარმატების ერთგვარ გარანტად ითვლებოდა. ის გერმანელისთვის დამახასიათებელი რკინისებური დისციპლინით კრავდა კოლექტივებს და მატჩის უკანასკნელ წამებამდე დიდი შემართებით აბრძოლებდა.

1984 წელს, გერმანიის ეროვნული გუნდისთვის რთულ, თაობათა ცვლის ჟამს, ქვეყნის ფეხბურთის მესვეურებმა ნაკრების საჭე ანდეს. კაიზერის გუნდმა ზედიზედ ორ მსოფლიოს ჩემპიონატზე ითამაშა და ორივეჯერ ფინალში გავიდა.

1986 წელს მექსიკაში გერმანელები გადამწყვეტ დაპირისპირებაში შეუდარებელი დიეგო მარადონას არგენტინასთან დამარცხდნენ და ვერცხლის მედლებით დაკმაყოფილდნენ. თუმცა ფრანცმა 1990 წელს, მომდევნო მუნდიალზევე აუღო ამ გუნდს რევანში. ბეკენბაუერის სამწვრთნელო წარმატებები ამით არ ამოწურულა.

საკლუბო მოღვაწეობისას მარსელის "ოლიმპიკში" ერთწლიანი მუშაობა ჩემპიონთა თასის ფინალისტობით დაასრულა. მშობლიურ "ბაიერნში" მისულმა კი იქ ერთხელ გერმანიის ჩემპიონის ვერცხლის სინი აღმართა, ერთხელაც შეგირდებს უეფას თასი მოაპოვებინა.

1963 წელს 17 წლის ფრანცს შვილი შეეძინა. ამ დროს იგი დაქორწინებული არ იყო და შესაძლოა, ახლა უცნაურად ჟღერს, მაგრამ აღნიშნულ ფაქტს საზოგადოების მწვავე რეაქცია მოჰყვა.

ბეკენბაუერის პირადი ცხოვრება ისეთივე მყარი არ ყოფილა, როგორც სპორტული კარიერა აღმოჩნდა ერთმნიშვნელოვნად წარმატებული, თუმცა მას მოსაწყენსაც ვერ უწოდებთ.

ფრანცი სამჯერ იყო ქორწინებაში, მეუღლეებმა გერმანული ფეხბურთის კაიზერს ხუთი შვილი აჩუქეს. ერთ-ერთი მათგანი, შტეფანი, ფეხბურთელიც გახლდათ, "ბაიერნშიც" ირიცხებოდა, მაგრამ ვერანაირ ხელშესახებ წარმატებას ვერ მიაღწია.

ბეკენბაუერს ყოფილ მეუღლეებთან თუ მეგობარ ქალებთან მუდამ ძალიან კარგი ურთიერთობა აქვს. საინტერესო დეტალიც:

"ჩემი ყოფილი მეუღლე დიანე ზანდმანი ასტროლოგიაში ძალიან გარკვეულია და პერსონალურ ჰოროსკოპებს ყოველთვის ის მიდგენს. სიმართლე გითხრათ, არცთუ იშვიათად სწორედ ჰოროსკოპის მიხედვით ვმოქმედებ", - ამბობს ბეკენბაუერი.

კაიზერს, როგორც ქარიზმატულ პიროვნებას, კლუბის ხელმძღვანელის პოზიციაზეც არ უჭირდა ხელქვეითებთან, საზოგადოდ, თანამშრომლებთან ურთიერთობა და მენეჯერული ცოდნითაც გამორჩეული, სამუშაო პროცესს ნაყოფიერად წარმართავდა. იგი არასოდეს უშინდებოდა სიახლეებს, ხმაურიან განცხადებებს და გადაწყვეტილებებს.

"ბაიერნის" პრეზიდენტის პოსტზე ბეკენბაუერი 1994 წლიდან საქმიანობდა. ამჟამად საპატიო პრეზიდენტის პოზიცია უკავია.

2014 წელს ბეკენბაუერი ფიფამ 90 დღით ჩამოაშორა ფეხბურთს. მიზეზი გახდა მისი უარი, ეთანამშრომლა გამოძიებასთან 2018 წელს რუსეთისა და 2022 წელს ყატარისთვის მსოფლიოს ჩემპიონატების მასპინძლობის უფლების მინიჭების საქმეში. მოგვიანებით, სასამართლოსთან ამ საკითხზე თანამშრომლობის დაწყების შემდეგ ფიფამ მოუხსნა აკრძალვა.

რამდენიმე ხნის წინ ბეკენბაუერი თხილამურებით სრიალისას დაეცა, თუმცა გადაურჩა ისეთ ტრაგედიას, რასაც მისივე თანამემამულე და კიდევ ერთ ლეგენდარული სპორტსმენი მიხაელ შუმახერი ვერ დაუსხლტა. დაცემის შედეგად კაიზერი შოკში ჩავარდა, მხარი და კისერი დაიზიანა. გადარჩენილმა კი მოგვიანებით ჟურნალისტებს გაუმხილა: "ღირს დაფიქრება თავისუფალი დროის ნაკლებად სარისკოდ გასატარებლად".

70 წელს მიტანებული სახელოვანი ადამიანი არ მალავს, რომ სიკვდილზეც ფიქრობს.

"არ არსებობს ადამიანი, ვინც სიკვდილზე არ ფიქრობს, მით უფრო, ჩემს ასაკში - სიკვდილი ხომ გარდაუვალია", - ამბობს ის და იქვე ღმერთისადმი რწმენაზეც ლაპარაკობს: "ვლოცულობ ყოველდღიურად. დიდი ხანია აბსოლუტურად სრულყოფილი და უპრობლემო ცხოვრება მაქვს - შეუძლებელია ამის გამო ღმერთის მადლობელი არ ვიყო.

ჩემი ლოცვები მხოლოდ იმას ემსახურება, რომ ღმერთს ყოველდღე მადლობას ვეუბნები ყველაფრისთვის. მჯერა იმ დიდი ძალის, რომელიც ადამიანებს გვმართავს. ჩვენ დაუსრულებელი სივრციდან მოვდივართ და ჩვენი სულები იქვე დაბრუნდება.

არ ვიცი, რამდენად სწორად გამოვხატავ აზრს, მაგრამ ეს დაახლოებით ასე წარმომიდგენია", - ამბობს ღმერთის მორწმუნე კაიზერი.

"ვერ ვიტან ჩხუბს, ყველაზე მნიშვნელოვნად კი მშვიდობა მიმაჩნია. ცხოვრებაში ყველაზე საჭირო დასკვნა, რაც გამიკეთებია, ისაა, რომ პატივი უნდა ვცე სხვა ადამიანებს. როცა სხვის მიმართ კეთილგანწყობილი ხარ, შენ არაფერი გეკარგება, სამაგიეროდ, სხვები შენ მიმართ კარგად განეწყობიან და ისინიც პატივს გცემენ", - ესეც მისი სიტყვებია, რაც, დაგვეთანხმებით, მას ცალსახად დადებით პიროვნებად წარმოგვიდგენს.

ყოველკვირეული ჟურნალი "ლელო week"