სამი ადამიანი, რომელმაც "მარაკანას" გაჩუმება შეძლო

ძვირფასო მკითხველო, ყველას მინიმუმ ერთი რამ გვაერთიანებს - გვიყვარს ფეხბურთი. მეტიც, ვცხოვრობთ ფეხბურთით და ეს მოკლე ჩანახატიც მათთვისაა, ვისაც ფეხბურთის გარეშე სამყარო ვერ წარმოუდგენია.

მოდით, გავიხსენოთ გამონათქვამები, რომელთა მოსმენისა თუ გაგონების დროს, გაგვეღიმება, გაგვეცინება, ჟრუანტელი დაგვივლის, დავფიქრდებით... ბოლოს კი ვიტყვით - ეს ფეხბურთია! ხელოვნების სპორტული დარგი...

ფრენკ სინატრა, იოანე პავლე II და ალსიდეს გიჯა
ბრაზილიელი ხალხის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ტრაგედია 1950 წელს დატრიალდა, როცა პირველი მსოფლიო ჩემპიონობის ძიებაში მყოფმა ეროვნულმა ნაკრებმა სპეციალურად მუნდიალისთვის აშენებულ მონუმენტალურ "მარაკანაზე" ურუგვაისთან გადამწყვეტი მატჩი წააგო.

ბრაზილიელები იგებდნენ, მაგრამ ჯერ ხუან სკიაფინომ გაათანაბრა ანგარიში, ხოლო მერე ალსიდეს გიჯამ გაიტანა და ამ მეორე გოლისას 200 ათასზე მეტი ადამიანი რაღაც პერიოდით დადუმდა...

"მხოლოდ სამმა ადამიანმა შეძლო "მარაკანას" გაჩუმება - ფრენკ სინატრამ, იოანე პავლე მეორემ და მე" - იტყვის შემდგომ ალსიდეს გიჯა და ეს სიტყვები სამუდამოდ დარჩება ისტორიას.

დარწმუნებული ვარ, როცა არ უნდა გადაიკითხოს და მოისმინოს ეს ფრაზა ფეხბურთის გურმანმა, ყოველთვის სევდიანად და უცნაურად, განსხვავებულად გაეღიმება.

"მარაკანა" დიდხანს იყო დედამიწის ზურგზე უდიდესი საფეხბურთო არენა. მაშინ ტრიბუნები ოფიციალურად 199 854 მაყურებელს იტევდა (თუმცა, როგორც ამბობენ, ურუგვაისთან მატჩისას სტადიონზე დაახლოებით 210 ათასი ქომაგი იყო).

დღეს 78 838-ს იტევს, მაგრამ სამხრეთ ამერიკაში კვლავაც ყველაზე მასშტაბური სტადიონია და სწორედ ის უმასპინძლებს 2014 წლის მუნდიალის ფინალს.

ბრაზილიელებს შანსი აქვთ, 64-წლიანი ლოდინის შემდეგ "მარაკანაცოს"(ასე უწოდეს შემდგომში მათ ურუგვაისთან მარცხს) გამო, შური იძიონ და სიმბოლურად, სწორედ იქ გაუსვან ხაზი იმას, რომ დანარჩენებზე ორი თავით მაღლა დგანან.

დიახ, "მარაკანაზე" რომის პაპსაც აქვს მესა ჩატარებული და 30-წლისთავზე იქაურობას ფრენკ სინატრაც ეწვია. იოანე პავლე მეორის თაყვანისცემამ და რელიგიამ, ფრენკ სინატრას ხმამ და ქარიზმამ, ალსიდეს გიჯას მტკივნეულმა გოლმა და აღნიშვნამ... "მარაკანა" დაადუმა.

იქ უმღერიათ სტინგს, მადონას, ჯორჯ მაიკლს, ტინა ტერნერს, პოლ მაკარტნის, ჯგუფ KISS-ს, პრინცს, Guns N' Roses-ს...

ბრაზილიაში ფეხბურთიც რელიგიაა, ფეხბურთიც მუსიკაა, ფეხბურთი ცხოვრების სტილია... ხოლო იქ ცხოვრება, ყველაფრის მიუხედავად, უხარიათ და მეტოქესაც პატივს სცემენ.

2009 წლის 29 დეკემბერს, "მარაკანაზე", კიდევ ერთი სამუდამო კვალის დასატოვებლად, ის პიროვნება მიიწვიეს, რომელმაც ნახევარ საუკუნეზე დიდი ხნის წინ, იქ ათიათასობით ადამიანის ოცნება დაასამარა.

თვით პელეს, ლეგენდარული ეუსებიოსა და ფრანც ბეკენბაუერის გვერდით, "მარაკანაზე" სამუდამოდ დარჩება იტალიური ფესვების მქონე ურუგვაელის ალსიდეს გიჯას ნაფეხური.

გიჯა, რომელიც 2012 წელს ავტოავარიასაც გადაურჩა, 87 წლისაა და ვინ იცის, მომავალ ზაფხულს "მარაკანას" სტუმრის სტატუსით იქნებ ისევ ეწვიოს.

"იმ გოლისა და მსოფლიოს ჩემპიონატის მოგების გამო, ბევრი აღიარება და ჯილდო მხვდა წილად. თუმცა ვერასოდეს წარმოვიდგენდი, რომ თავად ბრაზილიელებიც დამაფასებდნენ. ეს ძალიან სასიამოვნო და მისაბაძი საქციელია. ვივა ბრაზილ!" - განაცხადა გიჯამ.

რემბრანდტი, შექსპირი, ბეთჰოვენი, დიქსი დინი და ბილ შენკლი
1980 წლის 1 მარტს "ევერტონის" საშინაო არენაზე "ჰეთ-თრიქების მეფე" დიქსი დინი გარდაიცვალა.

ავადმყოფობის გამო, ის დიდი ხნის განმავლობაში ვერ ესწრებოდა საყვარელი "ევერტონის" თამაშებს და იმ დღეს, მოსისხლე მტერთან, "ლივერპულთან" დაპირისპირების ცქერა ტრიბუნიდან გადაწყვიტა.

სამწუხაროდ, მატჩის მსვლელობისას დიქსის გულის შეტევა დაემართა და სტადიონზევე აღესრულა, იმ სტადიონზე, რომელზე მოთამაშე გუნდის ღირსებაც მრავალგზის დაუცავს და მისი მაისურით 399 მატჩში 349 გოლიც გაუტანია.

უილიამ რალფ "დიქსი" დინი ძალიან დიდი ფეხბურთელი იყო, ნამდვილი გოლეადორი. მასზე დაწვრილებით სხვა დროს ვისაუბროთ, ახლა კი პატარა ისტორიას მოგიყვებით მისი პოპულარობის დასადასტურებლად: მეორე მსოფლიო ომის დროს ბრიტანელებმა ერთი იტალიელი ჯარისკაცი დაიჭირეს. ტყვედ ჩავარდნისას აპენინელმა მათ მიაძახა: "თქვენი უინსტონ ჩერჩილის დედაც... და თქვენი დიქსი დინისაც".

ერთ-ერთი ჯარისკაცი - ლივერპულელი პატრიკ კონელი იყო, რომელიც შემდეგ მსახიობი და შოუმენი გახდა, "სთეიჯნეიმად" კი "ბილ დინი" აიღო, რასაკვირველია - დიქსის პატივსაცემად.

"ლივერპულისა" და "ევერტონის" "სიყვარულის ისტორია" თქვენთვის კარგად ნაცნობია და "ლივერპულის" ლეგენდარულ, საოცრად ქარიზმატულ მწვრთნელ ბილ შენკლის რა გააჩუმებდა...

შოტლანდიელმა ჯერ აქო და ადიდა დინი: "იგი დიადების კომპანიას ეკუთვნის. ისეთების, როგორებიც რემბრანდტი, ბეთჰოვენი და შექსპირი იყვნენ". შემდეგ კი დინის გასვენებაში სიტყვით გამოსვლისას შენკლიმ ჩაილაპარაკა: "მესმის, რომ უხერხულია და სევდიანად ჟღერს, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, დიქსის გაუხარდებოდა იმის დანახვა, რომ გარდაცვალების შემდეგაც კი, მას ბევრად მეტი ხალხის შეკრება შეუძლია, ვიდრე "ევერტონს" შაბათ საღამოობით".

ბილ შენკლი "ლივერპულის" მწვრთნელობიდან 6 წლის გადამდგარი იყო და საქმე მისი მეგობრისა და ასისტენტისთვის ბობ პეისლისთვის ჰქონდა გადაბარებული, მაგრამ მისთვის "ევერტონთან" პაექრობა ისევე სიცოცხლის ბოლომდე გრძელდებოდა, როგორც დინისთვის - "ლივერპულთან" ქიშპობა.

დიქსის დაკრძალვის ცერემონიალს დაახლოებით 34 ათასი ადამიანი დაესწრო და, აბა, შენკლი ასეთ შანსს როგორ გაუშვებდა? ხაზი ხომ უნდა გაესვა, რომ "ევერტონის" მატჩებს შედარებით ცოტა გულშემატკივარი ესწრებოდა...

სამწუხაროდ, აქედან დაახლოებით წელიწადნახევარში, ასევე გულის შეტევით თავად შენკლიც გარდაიცვალა. გლოვობდა ყველა. სოციალისტი შოტლანდიელის პატივსაცემად ლეიბორისტულმა პარტიამ სიმბოლური კონფერენცია მოაწყო და წუთიერი დუმილით პატივი მიაგო შენკლის ხსოვნას.

"მანჩესტერ იუნაიტედის" ეპოქალური მწვრთნელი სერ მატ ბასბი ისეთი დამწუხრებული იყო, რომ რაღაც პერიოდი კონტაქტზე არავისთან გადიოდა... კრემაციის შემდეგ შენკლის ფერფლი მის სახლადქცეულ "ენფილდზე" კოპის მხარეს მიმოფანტეს, ისე, როგორც შენკლის სურდა და ესიამოვნებოდა - "ის არასოდეს იქნება მარტო".

ყოველკვირეული ჟურნალი ლელო week