მსოფლიოს სტადიონების რეიტინგი და ქართული "არაშენდა"

ახლახან საინტერესო ამბავი გავრცელდა. 5 არქიტექტორისგან შემდგარმა ჟიურიმ 2016 წელს აშენებული 10 საუკეთესო სტადიონი დაასახელა. ფოტოებს რომ გადახედავ, გესიამოვნება - ლამის ყველა კონტინენტზე ქვეყნები ერთმანეთს ლამაზი, კომფორტული და ულტრათანამედროვე არენების აშენებაში ეჯიბრებიან...

ცხადია, ამ სილამაზის ყურებაში გონება გაგექცევა და ოცნებას მიეცემი, რომ ანალოგიური პროცესი საქართველოშიც დაიწყოს. მაგრამ გრანდიოზულ სტადიონებს ვინ ჩივის, პატარა, კოხტა საფეხბურთო არენებიც სანატრელი გაგვიხდა.

ამიტომ, დღეს ჩვენ იმ ქალაქების სიას გამოვაქვეყნებთ, სადაც სტადიონების აშენებაზეც ბოლო წლებში ბევრს ლაპარაკობენ, მაგრამ უმრავლესობას საშველი არ დაადგა:

ქალაქი ტევადობა
ბათუმი 22 000
სამტრედია 10 000
ზუგდიდი 7 200
საჩხერე 5 000
ფოთი 4 000
ხობი 3 500
ჭიათურა 3 000
ახალი თბილისი 2 500

ბათუმში სტადიონს 2006 წლიდან "აშენებენ", რეალურად კი ჯერ მხოლოდ მაკეტებსაც ვერ გავცდით. უკვე 11 წელია, აუშენებელი სტადიონი გულშემატკივარს გულს ტკენს, რადგან ამაში ქვეყნის უსუსურობა იკვეთება - მას მცირე არენის აშენება არ შეუძლია.

აჭარის ხელისუფლებამ მორიგი განმარტება გააკეთა: ბათუმის სტადიონის პროექტი ექსპერტიზისთვის ლევან სამხარაულის სასამართლო ექსპერტიზის ეროვნულ ბიუროშია გადაგზავნილი, რომელიც დასკვნას უახლოეს პერიოდში გაამზადებს. დოკუმენტის წარმოდგენის შემდეგ კი სტადიონის მშენებლობასთან დაკავშირებით პროცედურები აუცილებლად დაიწყება.

ბათუმის საერთაშორისო სტადიონი წმინდა საფეხბურთო ტიპის იქნება, უეფას მე-4 კატეგორიის სტანდარტებით აშენდება და 20 ათას მაყურებელს დაიტევს. მისთვის ყოფილი მანქანათმშენებლის ტერიტორიაზე 8 ჰექტარია გამოყოფილი, ხოლო 2017 წლის აჭარის ბიუჯეტში მშენებლობისთვის 38 მილიონი ლარია გათვალისწინებული. აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროში განმარტეს, რომ სტადიონის პროექტის ავტორი თურქული კომპანია Bahadir Kul Architects-ია, რომელსაც ქაისერის "კადირ ჰასის" და "გაზიანთეფ არენას" პროექტები ეკუთვნის.

მაგრამ საფუძვლის ჩაყრა როდის დაიწყება და დეკემბერში ექსპერტიზის მიერ შეპირებული დასკვნა როდის იქნება? ფაქტია, რომ გულშემატკვარს ევროკავშირში შესვლის უფრო სჯერა, ვიდრე ამ დაპირებების რეალურობის.

საქართველოს ნაკრების ყოფილმა კაპიტანმა, ვიცე-პრემიერმა და ენერგეტიკის მინისტრმა კახა კალაძემ სოციალურ ქსელ "ფეისბუქში" მოქალაქეების კითხვებზე პასუხისას მოულოდნელად განაცხადა, რომ სამტრედიაში 10-ათასიანი საფეხბურთო სტადიონის მშენებლობა იგეგმება. ამაზე შარშან ლაპარაკობდნენ, მაგრამ არავინ ადასტურებდა. თუმცა როდის დაიწყება "ეროსი მანჯგალაძის" განახლება თუ ახალ სტადიონს აშენებენ, ეს ჯერ უცნობია.

ზუგდიდში ცენტრალური სტადიონის დანგრევის შემდეგ ქაღალდკომბინატის დაკონსერვებული სტადიონის მშენებლობა გადაწყდა, მაგრამ ჯერ მის დასრულებასაც ბევრი უკლია.

ფოთში სამჯერ ჩატარდა სტადიონის მშენებლობაზე ტენდერი, ფულიც გამოიყო და ის კონკრეტულ კომპანიას დაერიცხა, მაგრამ სტადიონი ვერ აშენდა და არავინ იცის, ამათი უნიათობის გამო "კოლხეთი" კიდევ როდემდე იწოწიალებს ქალაქიდან ქალაქში.

ფეხბურთისადმი დამოკიდებულებაზე ეს პარადოქსიც მეტყველებს: გუნდს ისედაც მწირი ბიუჯეტი აქვს და ამ აუშენებელი სტადიონის ხარჯებსაც (100 ათას ლარამდეა) ის ისტუმრებს, რაც ღარიბ კლუბს სერიოზულ ტვირთად აწვება. სტადიონი გუნდს სჭირდება და თითქოს, ეს კარგია, მაგრამ აუშენებელი ობიექტის გადამისამართება, რომელიც მხოლოდ ხარჯია, კოლხებს რაში სჭირდებათ?

გავრცელდა ინფორმაცია, რომ უახლოეს მომავალში "ფაზისის" სტადიონზე მშენებლობა განახლდება და მოედანი მოეწყობა. მაკეტის სურათიც დაიდო. ფოთის მერმა განაცხადა, რომ 2017 წელს "კოლხეთს" ამ პრობლემას ერთხელ და სამუდამოდ მოუგვარებენ. გუნდის დირექტორმა, თემურ ბარქაიამ ამ საკითხზე მოკლედ მოჭრა, იმედია, ჩვენი მოლოდინი გამართლდებაო.

თუმცა საკითხის განხილვისას ასეთი კითხვებიც გაისმა - უახლოეს მომავალში რამდენი წელიწადი იგულისხმება? ისიც გაიხსენეს, რომ ეს ფოტო ყოველ წელს იდება და იკითხეს, უახლოეს დროში 3-დან 40 წლამდე ხომ არ იგულისხმება. სერიოზულად კი ყველას აინტერესებს, მშენებლობა რეალურად როდის დასრულდება.

საჩხერეში ივანწმინდის ბაზისა და საჩხერეს ცენტრალური სტადიონის რეკონსტრუქცია დაიწყო. "ჩიხურას" დირექტორის, ბერიკა შუკაკიძის თქმით, წელს მოედნების შეცვლას აპირებენ და სამივე ბუნებრივი იქნება. პირველი ივანწმინდას სარბიელზე დაიგება, ორი კი - საჩხერეს ძველ სტადიონზე. ამას გარდა, ერთი არასტანდარტული მოედანიც მოეწყობა, რომელსაც მეკარეების სავარჯიშოდ და ფიზიკური დატვირთვებისთვის გამოიყენებენ.

კლუბში იმედოვნებენ, რომ საჩხერეს "ჩიხურა" საკუთარი სტადიონისა და მოედნების პრობლემას მომავალი წლიდან აღარ წააწყდეს და რომ 2018 წლის დასაწყისისთვის საჩხერეს არენას ისე მოაწესრიგებენ, რომ განათებაც იყოს, გასახდელებიც, საშხაპეებიც, მსაჯების, დელეგატებისა და საექიმო ოთახები და ტრიბუნებიც, მთლიანობაში კი სტადიონს ისე მოაწყობენ, რომ ევროპის ლიგის საშინაო შეხვედრებს უმასპინძლებენ.

რეალური ჩანს ხობის ცენტრალური სტადიონის განახლებაც. მუნიციპალური განვითარების ფონდიდან მოპოვებული 500 ათასი ლარი სტადიონის რეკონსტრუქციაზე დაიხარჯება. რეკონსტრუქცია 2016 წლის ზაფხულში დაიწყო და ხობის "კოლხეთის" დირექტორის, კობა კობახიძის თქმით, მალე უნდა დასრულდეს.

კომუნისტების დროს, ხის სკამები 14 ათას კაცს იტევდა. მაგრამ ამორტიზირებული მხარის ადგილზე გასახდელები, საშხაპეები, მსაჯთა და დელეგატთა ოთახები მოეწყობა, ტრიბუნების ტევადობა კი 4 800 მაყურებლამდე შემცირდება. მაგრამ ხობის ცენტრალური სტადიონის პრობლემად მოედნის საფარი რჩება.

ჭიათურაში სტადიონის განახლება 2015 წლიდან სურთ, მაგრამ ჯერ დიდი ძვრები არაა. ყველაზე რეალური და კონკრეტული კი "ახალი თბილისის" სტადიონის რეკონსტრუქციაა, სადაც 19-წლამდელთა ევროპის ჩემპიონატი ჩატარდება - იქ ბალახის საფარი დააგეს და საჭირო ინფრასტრუქტურასაც ანახლებენ.

სამწუხაროდ, ქვეყანაში 4 ნორმალური სტადიონი არ გვაქვს, სადაც გუნდები ითამაშებენ. ამის გამო, თბილისის "მიხეილ მესხის" სათადარიგო მოედანი და ქობულეთის "ჩელე-არენა" ყველაძზე მეტად იტვირთება. გამომდინარე იქიდან, რომ ბათუმის "დინამოს" და ფოთის "კოლხეთს" საკუთარი სტადიონები არ აქვთ, ისინი ქობულეთის "ჩელე-არენაზე" ითამაშებენ, ისევე როგორც ადგილობრივი "შუქურა".

ახლა ყველა მოქმედი სტადიონი სტრატეგიულად მნიშვნელოვან ობიექტს ემსგავსება, მით უფრო, ქობულეთის სტადიონი და სანამ ახალი არენების მაკეტების გამოფენები დასრულებულა, "ჩელე-არენაზე" საფარის გამოცვლა მაინც შეიძლებოდა - ბოლოს და ბოლოს, იქ ერთდროულად სამი გუნდი ითამაშებს.

(იბეჭდება მცირე ცვლილებით)
ყოველდღიური სპორტული გაზეთი "ლელო"